Vilders Kerkhof

De begrafeniswet van 1869 verplichtte iedere gemeente om een algemene begraafplaats aan te leggen. De toenmalige gemeente Stoutenburg kocht daarom in 1872 deze grond aan. Het is een klein kerkhof omdat er niet zoveel behoefte was aan een algemene begraafplaats. De meeste mensen waren in die tijd gelovig en vonden een laatste rustplaats op een katholiek, protestants of joods kerkhof.
In 1875 kwam hier een lijken- of baarhuisje voor het opbaren van de overledenen, want dat was sinds 1872 ook verplicht. "Het lijkenhuisje van anderhalf tot twee meter hoog stond midden-achterin het kerkhofje. Aan de voorzijde zat een deur en de beide zijmuren bevatten halfronde ramen." vertelde een inwoner van Stoutenburg.
Het Vilderskerhof werd in 1976-1979 geruimd en is nu een gemeentelijk monument.

Landlopers
De begraafplaats is in de volksmond 'het Vilderskerhof' gaan heten, omdat hier vooral vilders werden begraven. Vilders waren landlopers die in ruil voor een slaapplek onder andere hielpen met het villen van dieren. Er waren ook landlopers die schoenveters, mottenballen, naalden of muizenvallen probeerden te verkopen.
Landlopers sliepen in hooibergen en schuren van boerderijen en ook in bossen. De meeste landlopers dronken spiritus in plaats van jeneve vanwege de lagere prijs.
Vermoedelijk lagen er vier mannen op het kerkhof. Ze zijn om het leven gekomen door bevriezing, aanrijding met een auto of een misdrijf.

Haagbeuk
Langs dit kerkhof is een heg van haagbeuk (Carpinus betulus) geplant. De haagbeuk lijkt sterk op de 'echte' beuk, maar hij verliest zijn blad in de winter, terwijl heggen van beuk bruin verkleuren en hun blad pas in het voorjaar laten vallen.
Als hij niet wordt gesnoeid, kan de haagbeuk uitgroeien tot een flinke boom. De grote beuken en haagbeuken die hier nog staan, zijn waarschijnlijk uitgegroeide exemplaren van een verwaarloosde heg die eens dit kerkhof sierde.
De appelvink en de boomklever zijn dol op deze zaden. Bosmuizen en hazelmuizen hebben de zaden ook op hun menu staan.
De haagbeuk is een waardplant voor veel soorten nachtvlinderrupsen met mooie namen als de lichte groenglanskokermot, de heksenmutskokermot, het diamantborsteltje en de witvlekspitskopmot.

Overlijdensakte van de landloper Jacobus Lobel. Zijn lichaam werd op 11 februari 1935 gevonden door de Stoutenburgse veldwachter.
Bron: het Utrechts Archief

Simpie
Simpie (Willem de Lijke) is wellicht de bekendste landloper die hier ter aarde werd besteld.
Toen hij nog leefde, trok hij rond met een bos biezen op zijn rug, omdat hij stoelenmatter was. Hij ging de deuren langs om stoelen van nieuwe gevlochten zittingen te voorzien.

Zijn grafdelver vertelde later:
"Vanaf de ingang gezien lag Simpie links achteraan met een eikenboom op zijn graf."

Noodbegraafplaats in de oorlog 1940-1945
Twee Nederlandse militairen zijn hier tijdelijk begraven. Het zijn J.F. van Heumen en A. Velema.
Zij maakten deel uit van het vierde eskadron van het 1e Regiment Huzaren dat op 12 mei 1940 te Achterveld in gevecht raakte met de oprukkende Duitsers.
Later zijn de lichamen begraven in hun eigen woonplaatsen.

Vilders Kerkhof

Vilders Kerkhof

Vilders Kerkhof