22-3-2024 - (bron: Omroepzeeland.nl)
Deze Zeeuwen verdienen meer dan een betonnen paaltje met een nummer als graf.

Een monument met alle namen moet er komen, zodat de tweeduizend Zeeuwen die in de bossen bij het psychiatrisch ziekenhuis Vrederust in Halsteren liggen weer een gezicht krijgen. In de beginperiode van Vrederust, de eerste helft vorige eeuw, werden op het landgoed alleen maar Zeeuwse patiënten verpleegd. Als ze stierven werden ze veelal begraven op de eigen begraafplaats van het ziekenhuis, ver weg van hun thuis in Zeeland.

Vrederust werd begin vorige eeuw opgericht door de Vereeniging ter Verzorging van Protestant Christelijke krankzinnigen in Zeeland. In onze provincie vond men geen locatie die geschikt was als psychiatrisch ziekenhuis, met veel omliggende grond en schoon drinkwater voorhanden. Landgoed Vrederust in de bosrijke omgeving van Halsteren voldeed aan alle eisen en werd in 1909 officieel geopend om de eerste patiënten uit Zeeland te ontvangen.

Een Zeeuwse enclave in Brabant
Vrederust was decennia lang een Zeeuwse enclave in Brabant. Ook het verplegend personeel kwam uit Zeeland en woonde op het terrein. Het katholieke Brabant en het gereformeerde Zeeland waren in die tijd twee totaal verschillende werelden. Pas in de tweede helft van de vorige eeuw werden er ook mensen van andere gezindten uit Brabant en Zuid-Holland in het psychiatrisch ziekenhuis verpleegd.

Ver van huis in een naamloos graf
Joost de Bont is nu gepensioneerd maar werkte 44 jaar als verpleegkundige op Vrederust. Om te ontstressen ging hij vaak aan het eind van zijn werkdag wandelen op de begraafplaats en ergerde zich enorm aan de grafpaaltjes met enkel een nummer. "Hoe simpel wil je het hebben, een paaltje met een nummer. Later, toen ik wist wat het betekende, ben ik het wel gaan begrijpen, maar dat neemt niet weg dat het heel belangrijk is dat deze mensen hun naam terugkrijgen."
geschiedenis gesticht Vrederust

De begraafplaats in de bossen bij het landgoed heeft verschillende velden met betonnen paaltjes. Op het C-veld staan behalve paaltjes ook grafzerken. Dan was er geld om een monumentje te betalen. Op het A-veld staan enkel paaltjes, dat betekent dat de doden zijn begraven op kosten van Vrederust. "Het gaat ons er om dat mensen die hier begraven zijn hun naam terugkrijgen. Ze zijn onderdeel van de geschiedenis van Vrederust", aldus De Bont

Deze mensen zijn onderdeel van onze geschiedenis
Ook Peter van den Ouden werkte een groot deel van zijn werkzame leven op Vrederust. Na zijn pensioen heeft hij net als Joost een nieuwe missie. In de vochtige kelder van het hoofdgebouw op het terrein lagen de archieven uit de begintijd van het psychiatrisch ziekenhuis langzaam te vergaan. Ze hebben de taak op zich genomen om alles uit te zoeken en digitaliseren.
"Ik vond in de archieven een brief van een mevrouw uit Zeeland die de directie van Vrederust smeekte om haar man te begraven omdat zij het geld niet had. Dat zijn schrijnende verhalen." Er is een stichting opgericht voor een monument met alle namen van de Zeeuwen die begraven liggen op Vrederust in Halsteren. Wanneer dat monument er komt is nog niet bekend.

Oproep Omroep Zeeland
Achter de namen in de oude archieven die in de kelders van Vrederust zijn gevonden zit altijd een verhaal. Wij van Omroep Zeeland willen graag weten wie daar woonden en werkten en uiteindelijk stierven op Vrederust. Het is een onderbelicht deel van onze Zeeuwse geschiedenis.
Dus als er mensen zijn die voorouders of familie hebben of mensen kennen die daar in de beginperiode hebben gewerkt dan willen wij graag met hen in contact komen.
Je kunt ons mailen: vrederust@omroepzeeland.nl