Algemene Informatie

HIER STAAN GEEN GRAFSTENEN MEER! LEES DE INFORMATIE HIER ONDER EN BEKIJK DE FOTO'S VAN DOCUMENTATIE

Goedereede Joodse Begraafpaats. De ingang van de begraafplaats

Goedereede Joodse Begraafpaats. Informatiebord.

Goedereede Joodse Begraafpaats. Informatiebord details.

1. Vanaf de tweede helft van de achttiende eeuw wonen er Joden op Goeree-Overflakkee. Zij worden niet begraven op een algemene begraafplaats, maar hebben eigen begraafplaatsen. De aanwezigheid van een oude Joodse begraafplaats is daarom een teken, dat er in die plaats over langere tijd enkele Joodse families hebben gewoond. Op Goeree-Overflakkee zijn er drie.

2. Ouderdom en onderhoud
De oudste Joodse begraafplaats van het eiland is gelegen aan de Mariadijk te Goedereede. In begraafregisters van de Israëlische gemeenten van Rotterdam en Geervliet uit de achttiende eeuw komen we zo nu en dan wel namen van de Flakkeese Joden tegen, maar geen van Goeree. Vóór 1800
is hier al een Joodse begraafplaats. De grond wordt beschikbaar gesteld door het polderbestuur.
Voor zover bekend, zijn er hier ongeveer 20 mensen begraven, waaronder een aantal zuigelingen en kleine kinderen. De laatste begrafenis heeft plaatsgevonden begin juni 1873, de 30-jarige David van Buren, die dan nog maar amper drie maanden is getrouwd. Nadien heeft de burgerlijke gemeente
Goedereede de begraafplaats onderhouden. Als daar na verloop van jaren een eind aan komt, neemt de Joodse gemeente van het eiland het onderhoud over. In 1925 kopen zij de grond van de polder voor het symbolische bedrag van een gulden. Voorwaarde is wel dat er een omheining langs moet komen. Op verzoek van de Joodse gemeente gaat het polderbestuur akkoord met een heining van betonpalen met harmonicagaas.

3. Plannen van een NSB-burgemeester
In 1944 wil de NSB-burgemeester van Goedereede de in zijn ogen verwaarloosde ‘Jodenbegraafplaats’ opruimen en er een plantsoentje aanleggen en de betonpalen gebruiken voor het maken van schuilkelders voor de bevolking. Hij schrijft in een brief, dat de begraafplaats in het
verleden is beheerd door een ‘Jood uit Middelharnis, doch deze is met onbekende bestemming vertrokken’…
De burgemeester heeft zijn zin niet gekregen. De begraafplaats is ook nu nog omgeven door de karakteristieke witgeverfde betonpalen. Kort na de bevrijding laat de hervormde dominee van Goedereede, J. Ewoldt, het Hebreeuws opschrift Beth Hachejiem (Huis de levens) boven de
toegangspoort aanbrengen. Op de begraafplaats staan geen stenen (meer). Alleen het hek leert ons, dat we hier te maken hebben met een bijzonder stukje Goereese historie.

4. Andere Joodse begraafplaatsen
In 1812 wordt nabij Dirksland een Joodse begraafplaats ingericht en in 1861 komt er één in Middelharnis. In Middelharnis was ook een synagoge en Joodse school. In de Tweede Wereldoorlog zijn bijna alle Joodse eilandbewoners omgekomen en in 1947 is de Israëlitische Gemeente Goeree-Overflakkee opgeheven.

5. Brief van de burgemeester
Kameraad,
Bij dezen heb ik de eer het volgende onder Uw aandacht te brengen:
Aan den Provincialen weg onder de gemeente Goedereede, kadastraal bekend Sectie A. Nr.385, groot 0.02.85 ha, eigenaar de Israelitische Gemeente Middelharnis, ligt een in zeer verwaarloosden staat verkeerende Jodenbegraafplaats.
Deze begraafplaats was voorheen afgerasterd met betonnen palen en ijzergaas en is de laatste jaren een aanklacht tegen alle mogelijke vormen van beleid.
Gaarne zou ik deze begraafplaats in haar geheel doen opruimen, daar er hier sinds menschenheugnis niet meer op werd begraven en van het stukje land een plantsoentje te maken ter verfraaiing van de omgeving van Goedereede.
Bedoelde begraafplaats werd vroeger beheerd door een Jood uit Middelharnis, doch deze is met onbekende bestemming vertrokken.
Indien deze instelling of stichting onder Uw beheer staat, kunt U mij dan melden waar ik mij ter afdoening van deze zaak moet melden.

H o u – Z e e
w.g.

Aan den Heer Müller Leuhning
Directeur van niet-commercieele
Stichtingen in Nederland te ‘s – G r a v e n h a g e


Goedereede Joodse Begraafpaats

Goedereede Joodse Begraafpaats