Ongeveer 150 kruisjes zijn niet of slecht leesbaar.

Inleiding.

Enigszins afgescheiden van de rest vinden we in de noordoosthoek van het terrein de begraafplaats van Coudewater, toegankelijk via een smeedijzeren vleugelhek tussen bakstenen pilaren. Pontificaal op de as van het middenpad twee achter elkaar gesitueerde GRAFMONUMENTEN van de stichters, waarin hun vrouwen later zijn bijgezet. Aan weerszijden voornamelijk zustersgraven. Het graf van Van den Bogaert vertoont invloeden van het Eclecticisme en stamt uit 1880; het graf van Pompe, een Neo-renaissancistisch ontwerp, dateert uit 1901. De witmarmeren plaquettes ter nagedachtenis aan hun echtgenotes zijn toegevoegd in respectievelijk 1899 en 1908. Dr. E. van den Bogaert en Dr. L. Pompe, voorheen verbonden aan het Geneeskundig Gesticht Reinier van Arkel in Den Bosch, waren de initiatiefnemers voor Coudewater en hebben de psychiatrische inrichting in 1870 gesticht.

Omschrijving.

Het graf van Van den Bogaert bestaat uit een lage, licht oplopende hardstenen graftombe op rechthoekig grondplan. Symmetrisch. Overstekende dekplaat, omrand met lijst sierlijk gebeitelde florale motieven. Epitaaf: 'HULDE AAN DR. E.A.P. VAN DEN BOGAERT / STICHTER / EN / EERSTE GENEESHEER DIRECTEUR / DER / GENEESKUNDIGE INRICHTING / COUDEWATER [...]'.

Op het graf van Pompe staat een smal hardstenen grafmonument op een rechthoekige plattegrond. Het is symmetrisch en frontaal gericht en rijst hoog op waarbij het door versnijdingen en verjongingen steeds smaller wordt. Bekroning met ezelsrug. Plaquette met epitaaf aan de voorzijde: 'DR. L. TH. POMPE / MEDE OPRICHTER / VAN HET GESTICHT / COUDEWATER [...]', bekroond met een guirlande en een kruisvorm waartussen florale decoraties.

Waardering.

Het tweetal grafmonumenten is van algemeen belang. Het bezit cultuurhistorische waarden als bijzondere uitdrukking van de herinneringscultus ter nagedachtenis aan de stichters van Coudewater; als bijzondere uitdrukking van de grafcultuur binnen de geestelijke gezondheidszorg; als uitdrukking van de rooms-katholieke emancipatie. Het bezit tezamen met de rest van de begraafplaats en de overige tot Coudewater behorende objecten ensemblewaarden als essentieel onderdeel van een historisch gegroeid ensemble in de geestelijke gezondheidszorg.

Daarnaast vanwege de situering op een plek in de noordoostelijke hoek van het terrein, verbonden met de verdere uitleg van het complex en verder als markant onderdeel van de historische bebouwing aan de P. de Gorterstraat. Het is van belang wegens de gaafheid.

Jacobus van Loven, geboren 24-01-1827 te Sprang, overleden 04-09-1882 Rosmalen
Cornelis Horsten, geboren 1824 te Oud-Gastel, overleden 19-06-1882 Rosmalen
Johanna Helena Strick, geboren 14-05-1833 te Tilburg
Maximiliaan Frederik Libourel, geboren 18-11-1848 te Samarang (Indonesië)
Joseph Okke Fein, geboren 10-03-1853 te Leeuwarden
Petronella Huijberts, geboren 06-04-1850 te Sint Oedenrode
Regina Amsing, geboren te 27-03-1842 Usquert, overleden 03-03-1923 Nijmegen
Pieter Stuit, geboren 15-04-1846 te Sliedrecht
Anna van Dongen, geboren 08-07-1833 te Made en Drimmelen, overleden 13-09-1882 Rosmalen
Adriana de Laat, overleden 08-08-1870 krankzinnigengesticht Den Bosch
Maria van Dongen, geboren 06-06-1822 te Made en Drimmelen
Maria van Dongen, overleden 20-04-1881 Rosmalen
Albertus Adrianus van der Spek, geboren 10-07-1843 te Loosduinen
Gabriel Klessens, geboren 03-05-1828 te Hoogeloon, Hapert en Casteren, overleden 26-08-1883 Rosmalen
Johannes van de Spijker, geboren 12-06-1834 te Berghem
Willem de Jong, overleden 17-04-1886 Rosmalen
Clasina Gubbels, geboren 31-03-1819 te Giersbergen, overleden 18-09-1881 Rosmalen
Barbara Somers, geboren 04-12-1830 te Budel, overleden 12-02-1884 Rosmalen
Bernardus Gerardus Johannes Blancke, gehuwd 23-02-1854 Wijk bij Duurstede, overleden 13-11-1874 Rosmalen
Hermanus Coenraad Eden, gehuwd 12-11-1874 Amsterdam, overleden 20-04-1881 Rosmalen
Christiaan Lodewijk Middelaar, geboren 24-07-1825 te Winterswijk, woonplaats Dongen
Cornelis Driessen, geboren 29-07-1845 te Stratum, overleden 20-02-1885 Rosmalen
Johannes van Acht, geboren 27-11-1825 te Woensel, overleden 27-02-1884 Rosmalen
Johanna van Kreij, geboren 10-10-1832 te Nuland