Algemene Informatie

Heeft u foto's van zerken, geruimde zerken en/of oude overzichtsfoto's die nog niet op deze site zijn geïnventariseerd, stuur dan zonder enige schroom een e-mailtje naar de vrijwilliger/beheerder van de Algemene begraafplaats van Zierikzee!

Algemeen

Let op: de foto's van de zerken mogen voor oa genealogisch gebruik overgenomen worden, maar dan wel ten alle tijden met de bronvermelding van deze site. De overzichtsfotos zoals bijv. op deze pagina mogen nooit zonder toestemming overgenomen worden. Alle foto's vallen onder het auteursrecht!

Deze begraafplaats, is, hoewel al in 1813 klaargemaakt voor begraven, in gebruik genomen met de eerste teraardebestelling op 2 januari 1829. De straat droeg toen nog de naam De Scheepstimmerdijk, de naam veranderde in 1958 in Zille en draagt vanaf 1965 zijn huidige naam Stapelshofweg. Al wordt hij in 1984 ook nog de Zelkeweg genoemd.

De 'eer' ging naar lichaam van de kleermaker Jan Wessels, 67 jaar oud oorspronkelijk uit het Westfaalse Duitsland. Wessels stond in de volksmond bekend als Jan Snuif. Toch zijn er op de begraafplaats graven te vinden van mensen die eerder zijn overleden. In de nacht van 7 op 8 oktober 1832 werd de oude Sint-Lievens Monsterkerk door brand flink beschadigd. Diversen grafzerken waren reeds verbrijzeld door het dak dat naar beneden was gekomen. Ondanks dat herbouw wel degelijk mogelijk bleek te zijn werd vrij snel besloten tot nieuwbouw. Bij het afbreken wilde men de graven verwijderen.

Administratie afgebrandde kerk
Volgens de administratie waren er 1448 graven te vinden in de afgebrandde kerk en 976 buiten op het kerkhof. Het college van kerkvoogden lieten weten dat 'elk en iegelijk, welke zouden wenschen om lijken uit de overblijfselen der Groote Kerk binnen deze Stad, te ligten, om zich binnen veertien dagen, aan hetzelfde kollegie schriftelijk te addresseren'. Diverse nabestaanden lieten vervolgens de lichamen en graven van hun familieleden overbrengen naar de Algemeene Begraafplaats van Zierikzee.

De overgebleven graven werden geopend en vernietigd, zo ook de fraai versierde graftombe van de familie Conyers/De Pottere: "Aan de noordzijde prijkte eene kostbare, uit zwarten gepolijsten steen, hier en daar met wit marmer ingelijste, en sierlijk vervaardigde grafplaats, opgetrokken ten koste van den, uit den ouden, adelijken stam van Dunbar gesproten, Ridder Johan Konyer, in leven Kollonel, tourbewaarder en gouveneur van Barwijk en ter eere van zekeren Hendrik de Pottere, in leven Kapitein en deszelfs echtgenoote Agatha van Wissekerke, met wier dochter, Maria de Pottere, genoemde Konyer, zich in huwelijk begeven had; alsmede ter eere van zekeren Hendrik Hume in leven Kapitein, welke Hume de zoon was der zuster der vrouwe Maria de Pottere, en door deze, na den vroegtijdigen dood zijnen ouders, als eigen kind opgevoed. Deze, door mild- en weldadigheid, godsdienstigheid en bemiddelijke zeden, hoog geroemde vrouw, kort na den dood hares pleegzoons, en vóór voltooijing van het praalgraf overlijdende, ligt mede in hetzelfde begraven. De beeltenissen van genoemde Pottere en diens echtgenoote, van Bentemersteen uitgehouwen, rusten op een mat van gelijke stof, uitgespreid op eene zwarten steenen tafel, door vier hoekstijlen, uit dezelfde stof vervaardigd, en met marmer ingewerkt, onderschraagd. Onder deze beeltenissen ligt, op een gepolijst grondstuk, en mede in Bentemersteen afgebeeld, het pleegkind Hume. De toewijding van den gedenkzuil aan ouder- en zusterlijke liefde is met vergulden letteren (in latijn geschreven) uitgedrukt. Ter zijden aan den muur waren drie, langwerpige ronde tafels van zwart gepolijsten steen, met marmeren beeldwerk omzet, uitdrukkende Cherubijnen en schrijende kinderen, alsmede het grafschrift van den ridder Konyer en diens pleegkind Hume, en tusschen deze, dat van vrouwe Maria de Pottere, in hetwelk regtmatige hulde wordt toegebragt aan hare godsdienstigheid, reine huwelijksliefde, milddadigheid en voorkomende welwillenheid jegens allen." Aldus opgetekend in het boekwerk 'Beschrijving van de St. Lievens Monsterkerk, te Zierikzee, op den 7 october 1832, door den brand eenemale verwoest.'

Er waren geen nabestaanden en ondanks dat bovenstaand de pracht en praal weet te beschrijven waren er ook geen andere geïnteresseerden om het te bewaren voor het nageslacht dus werd deze graftombe begin 1833 met een sterk en snel staaltje vernielzucht stukgeslagen door de werklui.. Twee borstbeelden, één van Hendrik de Pottere (overleden 1620) en één van Agatha van Wissenkerke (overleden 1608) hebben hun weg gevonden naar het stadsmuseum. De resten van deze en overige zerken, alsook vrachten vol beenderen zijn per schip afgevoerd. Een deel van de grafstenen is verzaagd gebruikt om de zeewering bij Borrendamme te versterken. Naar verluidt is een deel gebruikt om te fungeren als stoeppaal.

Laatste begrafenis
De laatste die in de kerk werd begraven is de 1 jaar oude Anna Maria Emilia van Eliza Adriaan van Dongen en Johanna Mogge Pous. Anna Maria Emilia overleed 16 december 1828 en is 'in eene tombe' ter ruste gelegd op 19 december datzelfde jaar. Buiten de kerk was de 60-jarige Jan Kooijman, echtgenoot van Elisabeth Rompa, de laatste die 'binnen de stad' begraven is. Hij overleed op tweede kerstdag en werd op 30 december 1828 begraven aan het straatpad noordzijde.

Alle graven in en rondom de kerk zijn geruimd, het enige dat nog herinnerd hieraan is de naamgeving van de straat: Het kerkhof. Rondom de Nieuwe Kerk vindt men het politiebureau, de huurcoöperatie en diverse woonhuizen. Daarmee zijn er dus mensen in Zierikzee die daadwerkelijk wonen aan 'Het Kerkhof'. Aangifte bij de politie doe je dus ook 'aan het kerkhof'.

Opbouw begraafplaats
In 1923 is geschat dat tussen januari 1829 tot en met 1923 15.940 mensen zijn begraven op deze begraafplaats. Een hoeveelheid dat de levende Zierikzeeenaren heden ten dagen nog niet weet te overtreffen (11.114 op 31-12-2015) De opbouw van de begraafplaats lijkt overigens veel zoals dat in de kerk werd gedaan. Het eerste en oudste gedeelte is in 5 rangen verdeeld. Het koor was het eerste gedeelte (Vak A), de middenkerk was de tweede rang (Vak B), de achtermiddenkerk de derde rang (Vak D2), de graven op het straatpad (Vak C1), de vierde rang en dan de 'gemeene put' als vijfde rang. Dit is ook terug te zien in de graven zelf. Vak A bevat de meeste grote familiegraven en Vak D is rommelig opgesteld en bevat veel graven met een simpele steen (zonder naam) of zelf géén eens een steen. De meeste vakken (behalve het nieuwe gedeelte) hebben geen paden (Vak A, D en C:1-359) en liggen de graven vlak langs en aan elkaar.

Ergens in de jaren negentig van de 20ste eeuw is de begraafplaats uitgebreid met een urnenmuur en een nieuwe gedeelte. Verdere uitbreiding is niet mogelijk, daar de begraafplaats op een flinke verhoging ligt en er woningen zijn gebouwd. Om die reden zal er met enige regelmaat geruimd worden.

Oude gedeelte:
Vak A: 1-324: Gefotografeerd en online
Vak B: 1-231: Gefotografeerd en online (B034 nakijken+tm B074)
Vak B: 232-334: Gefotografeerd en online
Vak C: 1-359: Graven met vervallen grafrechten tussen nr. 8 t/m 273 gefotografeerd en online. Plus de eerste drie/vier rijen (beginnend bij 8 t/m 77(n.18) verticaal) plus horizontaal eerste rij t/m 168 (vanaf links). Alle graven van 209 t/m 357 (359) gefotografeerd en online. Plattegrond van en de telling in dit laatste gedeelte is niet geheel correct!
Vak C: 359a-458: Gefotografeerd en online
Vak C: 459-621: Gefotografeerd en online
Vak C: 622-862: Gefotografeerd en online (in dit vak zijn veel graven geruimd welke niet gefotografeerd zijn)
Vak D: 1-1513: Eerste ca 100 graven gefotografeerd en online
Vak D: 1514-1789:
Vak D: 1056-1784: Graven 1349 en de volgende 12 (t/m 1232) gefotografeerd en online. Graven met nummering 1378-1784 gefotografeerd en online
Vak D: 2002-2277: D2002 t/m D2217 gefotografeerd. T/M 2140 online. De oude telling in dit vak was blijkbaar in 1300

Urnenmuur (drie muren)

Nieuwe gedeelte
Vak E: 1-283: gefotografeerd en online
Vak F: 3-74: gefotografeerd en online
Vak G: 223-244: gefotografeerd en online
Strooiveld: 1 klein monumentje gefotografeerd en online. (Strooiveld in 1e kwartaal 2018 volledig gesnoeid en gekortwiekt)

Uitleg nummering van de zerken
De nummering geschiedt per rij gevolgd door het vak en het grafnummer van de steen, indien deze te vinden was. Evt. gevolgd door een R (rechts), L (links) of vna (voor naar achter). Voor bij alle vermeldde grafnummers bij de foto's geldt dat het hier en daar kan voorkomen dat deze niet geheel kloppen. Aanbeveling dient om bij het terugzoeken in archieven en op de begraafplaats zelf een bepaalde marge aan te houden.

Voorbeeld: A001.1vna. Deze steen vindt u op de eerste rij aan de linkerkant van het vak A. grafsteen A001.2. ligt daar direct achter en A002.1 er naast. Indien er nog een nummer achter staat is het (bijv.) grafnummer 1 in vak A.(Voorbeeld: A001.1vna.nr1bis)

Vak B: 232-334, Vak C: 459-621 en Vak C: 359a-458 zijn vanuit het 'pad' gefotografeerd en geeft de L en R aan of het het linkse of rechtse gedeelte van het vak betreft.

Vak D: 0001 ligt rechts (kijkende vanaf de muur) aan het begin, nr. 0002 links ernaast enzoverder. Dit vak heeft geen paden of ruimtes tussen de graven en is zeer rommelig opgesteld. Deze telling komt NIET overeen met de nummers op de stenen zelf. Als het nummer op de steen staat is dit er bijgezet, daarnaast is geprobeerd de telling van de plattegrond aan te houden. Echter blijkt deze ook niet helemaal te kloppen.(Voorbeeld: D0001 ligt uiterst rechts. D0001 is nr. 12 en 0002 is nummer 11 op de plattegrond.) Er is (kijkende vanaf de muur) van rechts naar links gefotografeerd. D0006nr.18 is dus de tweede rij van rechts naar links en nr 18 op de plattegrond.)

In augustus '14 zijn er een vijftal 'losse' foto's toegevoegd. Deze heb ik extern gekregen. Deze zijn aangeduid met Overig. Eén steen bevindt zich in Vak D. Nummer bij benadering nog niet bekend.

Joodse begraafplaats
Zierikzee heeft ook nog een Joodse begraafplaats, deze vind u hier. Deze begraafplaats is sinds 1947 niet meer gebruikt. In de oorlog zijn alle Joden uit Zierikzee weggevoerd. Toch is er in mei 2014, bij uitzondering, nog een vrouw begraven.

Plattegronden

Legenda

Plattegrond Vak A

Plattegrond Vak B 1-231

Plattegrond Vak B 232-334

Plattegrond Vak C 1-273 (eerste deel)

Plattegrond Vak C 215-357 (tweede deel)

Plattegrond Vak C 459-621

Plattegrond Vak C 622-862

Vak D 1-1513

Vak D 1056-1365

Vak D 1378-1784

Vak C 359a-458 & Vak D 1514-1789

Vak D 2002-2277

Vak E + F urnenmuren (deel I)

Vak F urnenmuren (deel II)

Vak G

Algemene foto's

Foto van Vak A
Vergelijk de linkerfoto met de rechterfoto van circa 100 jaar geleden. De graftrommel die u op het grote graf rechts ziet, is helaas verdwenen. De mensen staan om het grafmonument van de familie Ermerins heen.(Bronfoto: Database Schouwen-Duiveland)


Links: Vak D 1378-1784
Rechts: Vak D 2002-2277


Links: Vak C 359a-458


De grafdelverswoning aan de Scheepstimmersdijk. Het huis droeg het nummer 487A, in 1965 werd de naam veranderd in het huidige Stapelshofweg. De woning is thans verdwenen. De foto stamt uit circa 1910-1920. Het smalle straatje is nog steeds kenmerkend voor de toegang tot de begraafplaats.(Bronfoto: Database Schouwen-Duiveland)


Enkele foto's van de Nederlandse Oorlogsgraven op deze begraafplaats. Deze graven zijn nog niet op deze site geïnventariseerd

Uw vrijwilliger van Zierikzee

laatste update jan '23