Algemene Informatie

De Protestantse kerk heet de Nicolaaskerk. De naam Nicolaas verwijst naar het oude St. Nicolaasklooster dat vanaf de 12e eeuw tot het begin van de 15e eeuw in Hemelum heeft gestaan. Dat klooster is vanuit de St. Odulphusabdij van Stavoren gesticht.

De huidige Nicolaaskerk heeft een prachtig orgel uit 1845 dat geschonken is door jonkheer G.R.G. van Swinderen en zijn echtgenote uit Rijs.

Bij een renovatie in 2016 zijn in de Nicolaaskerk restanten van de oude kloosterkapel uit de 15e eeuw en grafstenen uit de 17e eeuw gevonden. De kloosterkapel zal ongetwijfeld deel uit gemaakt hebben van het gehele kloostercomplex. Toen de St. Odulphusabdij in het begin van de 15 e eeuw werd overgebracht naar Hemelum is vermoedelijk het St. Nicolaasklooster gesloten.

Vanaf de Reformatie in 1580 werd de kloosterkapel door de "Nederduyts Gereformeerde Kerck" gebruikt. Op het eind van de 17e eeuw werd de kloosterkapel afgebroken en een nieuwe Protestantse kerk gebouwd. Deze kerk staat op een tekening uit 1722 van Jacob Stellingwerf. De toren van de destijds Nederlands Hervormde kerk is van 1896. In 1925 heeft er een grote verbouwing plaats gevonden. De kerk werd met twee zijbeuken uitgebreid, die heden duidelijk zichtbaar zijn.

De in 2016 gevonden grafstenen zijn nu zichtbaar in de nieuwe houten vloer. De grootste grafsteen is uit de 17e eeuw en behoort toe aan twee grietmannen. Dit waren Sjoerd van Aylva en zijn zoon Johannes van Aylva, beiden grietman van de grietenij Hemelumer Oldeferd en Noordwolde.
In juli 2017 is er op het vroegere kloosterterrein een archeologisch onderzoek geweest. Een bijzondere opgraving die vermeld wordt in het jaarboek Nederlandse Archeologie 2017.

De Protestantse gemeente van de Nicolaaskerk bestaat uit de dorpen Hemelum, Bakhuizen, Mirns en Rijs.