Online Begraafplaatsen
Een onderdeel van Stichting Online-Verleden
BeginNieuwsberichten ⇒ Mysteries-opgelost

Nieuwsbericht

Mysteries opgelost: waarom er een begraafplaats midden in een woonwijk
5-1-2019 - Het is best een merkwaardig gezicht: een begraafplaats van 1480 m² midden in een woonwijk. In Woerden vinden we zo’n begraafplaats in het Schilderskwartier aan De Brauwstraat. Maar hoe komt die nou in de bebouwde kom terecht?


Voor dit mysterie gaan we helemaal terug naar 1813. In dat jaar overleed op 29 juli Dionisius Groeneveld en op diezelfde dag nog werd hij begraven. Aan het einde van de achttiende eeuw was er weerstand tegen het begraven in kerken, wat toen gebruikelijk was. De voorouders van Dionisius en vele andere Woerdenaren werden in de Petruskerk begraven. Maar om de een of andere reden wilde Dionisius dat niet.

Wie was Dionisius? Hij was een rijke kastelein en baas van herberg De Roos in de Pannebakkerijen. De herberg stond net buiten de Leidse Poort. Daarnaast was hij lidmaat van de Evangelisch-Lutherse gemeente in Woerden. De patriot bezat ook stukken land in de omgeving van Woerden en enkele huizen.

Franse wetgeving
Hij wilde op een eigen stuk grond begraven worden. Terwijl hij de bezitter van een eigen graf was in de Petruskerk. Maar toen het Koninkrijk Holland werd ingelijfd door het Franse Keizerrijk, werd ook de Franse wetgeving hier geldig. En volgens de Franse wet was het verboden om te begraven in de kerk. Het duurde even voordat de wet werd ingevoerd, maar vanaf 1 januari 1813 mocht dat dus niet meer.

Een begraafplaats buiten de stad werd niet gevonden door de kerkmeesters, dus begravingen werden gedaan op het kerkhof naast de kerk. De wet was niet lang geldig, want vanaf 22 december 1813 was het weer toegestaan om te begraven in de kerk. Ons land werd namelijk weer bevrijd van de Fransen. O ja, op 1 januari 1829 werd de wet die begravingen in kerken verbood trouwens opnieuw ingevoerd. Tja.


Eigen begraafplaats
En precies in die periode in 1813 dat de wet geldig was, overleed Dionisius. Hij had eerder een andere oplossing bedacht, want hij wilde niet op het kerkhof bij de Petruskerk begraven worden. Hij stichtte in de Pannebakkerijen op de oude polders Oudeland en Tournoysveld een eigen begraafplaats.

Oké, dus de begraafplaats was er eerder dan de huizen die er nu staan. De huizen aan de Tournoysstraat en De Brauwstraat werden namelijk in de jaren 30 en 50 van de twintigste eeuw gebouwd. Dat is waarom-ie nu midden in de woonwijk ligt. Duidelijk. Maar de reden waarom Dionisius een eigen begraafplaats wilde, die is nooit echt achterhaald. Wilde hij de Franse wetgeving naleven? Of was hij daarvoor al tegen het begraven worden in de kerk? C.L.J. de Kaper schreef in 1985 dat er ook niets was te vinden over het tijdstip waarop hij deze beslissing nam.

68 begravingen in 150 jaar
150 jaar lang zijn familieleden en nazaten van Dionisius Groeneveld begraven op de begraafplaats aan De Brauwstraat. Dit gebeurde tot 1963. Tot die tijd waren er 68 begravingen (zover bekend). De begraafplaats is overigens niet openbaar toegankelijk, eigendom van de gemeente en sinds 1989 monumentaal. Naast familie en nazaten van Dionisius, zijn ook dokter Isaac de Brauw en predikant en Vlaams activist Jan Derk Domela Nieuwenhuis Nyegaard hier begraven.

Nog een paar leuke weetjes: De Kaper schreef ook dat de begraafplaats aan De Brauwstraat een van de kleinste begraafplaatsen van het land is en de oudste nog bestaande is in Woerden.
bron: https://indebuurt.nl/woerden/
begin | zoeken | forum | monitor | naamindex | links | contact | cookies