Nieuwsbericht
Struinen over de begraafplaats Soesterbergen
- 31-3-2021Architect Gerrit Rietveld ligt er begraven, net als kunstenaar Joop Moesman en schrijver Nicolaas Beets. Maar ook Faas (twee jaar oud) en de Engelse piloot Mc Gladdery, omgekomen tijdens WO II, liggen er. Begraafplaats Soestbergen is een bijzondere mijmerplek.
(bron: AD-Utrecht)
Daar liggen ze, een aantal twintigers, op het grasveldje naast het wc-gebouw van Begraafplaats Soestbergen bij vak 4 noord. Schoenen en sokken hebben ze uitgedaan. Het is een graad of 13, halverwege de middag. Het waait licht, een trein raast voorbij. Ze lachen. Iemand heeft een blikje bier in zijn handen. Misschien hebben ze het graf bezocht van een overleden vriend of vriendin, misschien komen ze hier gewoon om te relaxen. De Algemene Begraafplaats Soestbergen – de oudste algemene begraafplaats van de stad – is een bijzondere plek om even totrust te komen, om te mijmeren, om je te verwonderen. De begraafplaats is aangelegd in 1830, naar een ontwerp van Jan David Zocherjunior. Een jaar eerder, in 1829, werd bij Koninklijk Besluit het begraven binnen de stad om hygiënische redenen verboden. Het stadbestuur gaf Zocher de opdracht een begraafplaats te ontwerpen op het voormalige landgoed Soestbergen. Hij maakte uiteindelijk een ontwerp in Engelse landschapsstijl, zo staat ook te lezen op het verweerde informatiebord bij de hoofdingang aan de Gansstraat.
Begraafplaats Soesterbergen grafheuvel
Indrukwekkend
De begraafplaats is aangelegd als wandelpark, ‘met slingerende lanen, bijzondere doorkijkjes en zorgvuldig uitgekozen beplanting’. Het moet gezegd, het groen op deze begraafplaats is prachtig, sommige bomen zijn ronduit indrukwekkend. Op dit stukje Utrecht staan volgens de gemeente veel ‘échte begraafplaatsbomen’, zoals taxussen en treurvarianten (!) van onder meer beuk, es, iep en wilg. Alle treuressen stammen van één boom af, die in 1725 in GrootBrittannië werd ‘gevonden’. Wat deze begraafplaats bijzonder maakt, is de zogenaamde ‘Ring van Zocher’, een cirkel van keldergraven. Deze grafheuvel, ook wel groene rotonde of ‘taart van Zocher’ genoemd, telt twee verdiepingen. Hierliggen veel oude adellijke families en andere belangrijke inwoners van de stad, maar ook gewone burgers liggen in deze heuvel begraven. De grafheuvel is bijna 4 meter hoog, heeft een diameter van 65 meter en telt 170 gemetselde grafruimtes. Het is nog steeds mogelijk om hier begraven te worden, aldus de gemeente.
Bijna vol
Rond de vorige eeuwwisseling kwam de Algemene Begraafplaats Soestbergen bijna vol te liggen. Daarom kocht de gemeente Utrecht in 1899 een stuk
grond dat bijna grensde aan Soestbergen. Het ging om een perceel van ‘5,4765 hectare, met een extra stuk grond voor de toegang van 140 centiare’. De kosten: 49.632 gulden. Het waren voormalige landbouwgronden tussen de Kovelaarsdijk en de spoorlijn tussen Utrecht en Arnhem. Deze gronden waren van Baron van Bieberstein Rogalla Zawadsky uit Roermond en de Regenten van de Vereenigde Gods- en Gasthuizen. Stadsarchitect Ferdinand Jacob Nieuwenhuis ontwierp deze begraafplaats die de naam Kovelswade kreeg. Kovelswade werd in 1904 in gebruik genomen. Deze begraafplaats is symmetrisch aangelegd, met rechte lanen en cirkels. Kovelswade heeft een apart kinderhofje en een apart gedeelte voorislamitische graven.Waar de ‘Ring van Zocher’ de blikvanger is van Begraafplaats Soestbergen, heeft Kovelswade met de koepelvormige aula een eyecatcher.
In 2001 zijn beide begraafplaatsen aangewezen als rijksmonument. Beide plekken zijn zeer de moeite waard om te bezoeken. ‘Herinneringenverzamelaar’ Carine van Santen heeft bovendien een paar gratis te beluisteren podcasts (thedeadsociety.nl) gemaakt over een aantal mensen dat er begraven liggen. Je kunt in elk geval aangenaam struinen over de begraafplaats. Langs het Koreamonument bijvoorbeeld, of langs de geallieerde oorlogsgraven.
Vlak voor de grafsteen van A. Mc. Gladdery – een Britse soldaat die op 22 september1944 op 36-jarige leeftijd overleed – ligt een handgeschreven A4-tje in een plastic mapje. Door de regen zijn niet alle zinnen meer goed te lezen, maar de laatste alinea’s spreken voor zich. ‘I will meet you in heaven when my time comes. My love is always in my heart for you. Thank you for being my father.’
(bron: AD-Utrecht)
Daar liggen ze, een aantal twintigers, op het grasveldje naast het wc-gebouw van Begraafplaats Soestbergen bij vak 4 noord. Schoenen en sokken hebben ze uitgedaan. Het is een graad of 13, halverwege de middag. Het waait licht, een trein raast voorbij. Ze lachen. Iemand heeft een blikje bier in zijn handen. Misschien hebben ze het graf bezocht van een overleden vriend of vriendin, misschien komen ze hier gewoon om te relaxen. De Algemene Begraafplaats Soestbergen – de oudste algemene begraafplaats van de stad – is een bijzondere plek om even totrust te komen, om te mijmeren, om je te verwonderen. De begraafplaats is aangelegd in 1830, naar een ontwerp van Jan David Zocherjunior. Een jaar eerder, in 1829, werd bij Koninklijk Besluit het begraven binnen de stad om hygiënische redenen verboden. Het stadbestuur gaf Zocher de opdracht een begraafplaats te ontwerpen op het voormalige landgoed Soestbergen. Hij maakte uiteindelijk een ontwerp in Engelse landschapsstijl, zo staat ook te lezen op het verweerde informatiebord bij de hoofdingang aan de Gansstraat.
Begraafplaats Soesterbergen grafheuvelIndrukwekkend
De begraafplaats is aangelegd als wandelpark, ‘met slingerende lanen, bijzondere doorkijkjes en zorgvuldig uitgekozen beplanting’. Het moet gezegd, het groen op deze begraafplaats is prachtig, sommige bomen zijn ronduit indrukwekkend. Op dit stukje Utrecht staan volgens de gemeente veel ‘échte begraafplaatsbomen’, zoals taxussen en treurvarianten (!) van onder meer beuk, es, iep en wilg. Alle treuressen stammen van één boom af, die in 1725 in GrootBrittannië werd ‘gevonden’. Wat deze begraafplaats bijzonder maakt, is de zogenaamde ‘Ring van Zocher’, een cirkel van keldergraven. Deze grafheuvel, ook wel groene rotonde of ‘taart van Zocher’ genoemd, telt twee verdiepingen. Hierliggen veel oude adellijke families en andere belangrijke inwoners van de stad, maar ook gewone burgers liggen in deze heuvel begraven. De grafheuvel is bijna 4 meter hoog, heeft een diameter van 65 meter en telt 170 gemetselde grafruimtes. Het is nog steeds mogelijk om hier begraven te worden, aldus de gemeente.
Bijna vol
Rond de vorige eeuwwisseling kwam de Algemene Begraafplaats Soestbergen bijna vol te liggen. Daarom kocht de gemeente Utrecht in 1899 een stuk
grond dat bijna grensde aan Soestbergen. Het ging om een perceel van ‘5,4765 hectare, met een extra stuk grond voor de toegang van 140 centiare’. De kosten: 49.632 gulden. Het waren voormalige landbouwgronden tussen de Kovelaarsdijk en de spoorlijn tussen Utrecht en Arnhem. Deze gronden waren van Baron van Bieberstein Rogalla Zawadsky uit Roermond en de Regenten van de Vereenigde Gods- en Gasthuizen. Stadsarchitect Ferdinand Jacob Nieuwenhuis ontwierp deze begraafplaats die de naam Kovelswade kreeg. Kovelswade werd in 1904 in gebruik genomen. Deze begraafplaats is symmetrisch aangelegd, met rechte lanen en cirkels. Kovelswade heeft een apart kinderhofje en een apart gedeelte voorislamitische graven.Waar de ‘Ring van Zocher’ de blikvanger is van Begraafplaats Soestbergen, heeft Kovelswade met de koepelvormige aula een eyecatcher.
In 2001 zijn beide begraafplaatsen aangewezen als rijksmonument. Beide plekken zijn zeer de moeite waard om te bezoeken. ‘Herinneringenverzamelaar’ Carine van Santen heeft bovendien een paar gratis te beluisteren podcasts (thedeadsociety.nl) gemaakt over een aantal mensen dat er begraven liggen. Je kunt in elk geval aangenaam struinen over de begraafplaats. Langs het Koreamonument bijvoorbeeld, of langs de geallieerde oorlogsgraven.
Vlak voor de grafsteen van A. Mc. Gladdery – een Britse soldaat die op 22 september1944 op 36-jarige leeftijd overleed – ligt een handgeschreven A4-tje in een plastic mapje. Door de regen zijn niet alle zinnen meer goed te lezen, maar de laatste alinea’s spreken voor zich. ‘I will meet you in heaven when my time comes. My love is always in my heart for you. Thank you for being my father.’